Iliad bởi Homer: quyển 3-Cuộc tỷ thý tay đôi giữa Paris và Menelaus, p.2

Iliad là sử thi Hy Lạp cổ đại được sáng tác bởi Homer và được xuất bản lần đầu tiên vào năm 762 trước công nguyên.

Helen và Menelaus tranh gốm Hy Lạp cổ đại
Helen và Menelaus tranh gốm Hy Lạp cổ đại

Trong khi đó Iris, cải trang thành chị dâu của Helen, Laodice, người con gái yêu kiều nhất của Priam, vợ của con trai Antenor, Helicaon, mang tin tức tới Helen cánh tay trắng. Laodice tìm thấy Helen trong cung điện, đang dệt một mảnh vải màu tím to lớn gấp bội, mô tả nhiều trận chiến vì nàng giữa những người thuần ngựa thành Troy và những người Hy Lạp mang xà cạp bằng đồng. Iris với đôi chân nhanh nhẹn đến gần nàng và nói: “Em gái yêu quí, hãy đến mà xem quân Troy và quân Hy Lạp xử sự mới lạ lùng làm sao. Từ chỗ dọa dẫm nhau trên vùng bằng phẳng, những trái tim chăm chăm vào chiến đấu tới chết, họ ngồi xuống trong im lặng, tựa tay vào những chiếc khiên của mình, giáo nằm dưới đất, và không có dấu hiệu xung đột. Nhưng Paris, dường như, với Menelaus, con trai yêu quí của Ares, dự định đấu tay đôi vì em với những ngọn giáo dài, và người chiến thắng sẽ tuyên bố lấy em làm vợ.”

tuongdaHelen
chân dung Helen bằng đá, gương mặt đã làm đắm ngàn con tàu

Những lời lẽ của người chị dâu làm nỗi nhớ người chồng cũ, cha mẹ, quê hương trong trái tim Helen ngập tràn. Nàng che mặt bằng tấm vải lanh trắng mỏng, lau đi những giọt nước mắt rơi tròn trên má, nàng rời căn phòng của mình cùng với những người hầu gái, Aethra con gái của Pitttheus, và Clymene có đôi mắt tròn. Rất nhanh chóng họ đến cổng Scaean.

Nhưng Priam gọi Helen đến bên ông: “Lại đây nào, con yêu quí, và ngồi xuống cạnh ta. Hãy nhìn nơi đó, người chồng cũ của con, người đồng hương và tất cả những bạn bè yêu quí của con. Trong mắt ta con không có tội. Chắc chắn những vị thần mới có tội, họ đã mang những người Hy Lạp gây chết chóc đến xâm chiếm đất ta. Hãy nói ta biết người chiến binh to lớn đó là ai, người Hy Lạp cao to và mạnh mẽ đó là ai. Có những người khác to lớn hơn, thật vậy, nhưng ta chưa bao giờ thấy ai đẹp đẽ, quyền uy, vóc dáng huy hoàng như vậy.”

“Thưa cha chồng kính mến, con tôn trọng và sùng kính cha,” Helen tuyệt đẹp đáp lời: “Con ước gì con đã chọn cái chết thay vì đi theo con trai của cha, bỏ lại chức phận làm vợ, con gái yêu quí, những người bạn thời thơ ấu và họ hàng của con phía sau. Nhưng con đã không chết, và con héo mòn trong đau khổ. Nhưng con xin phép được trả lời câu hỏi của cha. Đó là Agamemnon hoàng đế, con trai yêu quí của Atreus, một nhà vua vĩ đại và một người ném giáo mạnh mẽ. Anh ta là anh chồng con, sinh vật đáng xấu hổ này, trừ phi tất cả chỉ là một giấc mơ.”

Agamenon
Agamemnon trong phim Helen of Troy 2003

Nhà vua Priam ngắm nhìn Agamemnon với kinh ngạc: Ah, con trai may mắn của Atreus, đứa trẻ của vận may, được thánh thần bao bọc! Vậy thì, tất cả những người Hy Lạp này, là thần dân của con. Ta đã từng chu du tới mảnh đất trồng nho Phrygia một lần, và trông thấy những chiến binh của nước chủ nhà, những bậc thầy của những con ngựa bóng bẩy, những đàn ông trong quân đội của Otreus và cả Mygdon tựa thần, đóng trại bên bờ sông Sangarius. Nước đồng minh của họ, ta đã ở cùng với họ khi những người phụ nữ Amazon tấn công và chiến đấu như đàn ông. Nhưng lực lượng đó sẽ bị đánh bại bởi những người Hy Lạp tài trí.”

Sau đó khi ông nhìn thấy Odysseus thì hỏi: “Người kia là ai thế, con gái yêu quí? Hãy nói ta nghe về người đàn ông thấp hơn Agamemnon, nhưng lồng ngực và hai bờ vai anh ta lại rộng hơn. Anh ta xếp áo giáp của mình trên mặt đất và sắp xếp đội hình như lãnh đạo của một đám đông, con cừu đực lăng xăng giữa những con cừu cái.”

“Người đó là”, Helen, con gái của Zeus trả lời, “Odysseus mưu lược, con trai của Laertes, vua của đảo Ithaca, người đầy mưu mẹo và những phương kế sắc sảo.”

odysseus 1
Odysseus trong phim Troy 2014

Quả thực là vậy, thưa phu nhân” Antenor thông thái chêm vào. “Anh ta đã đến đây trước kia với Menelaus, trong một phái đoàn bàn chuyện về phu nhân. Họ là khách trong nhà của tôi, và tôi biết dáng hình, khuôn mặt và tất cả mưu mẹo của họ. Khi họ đứng giữa những người Troy được triệu tập của chúng ta, Menelaus là người cao lớn hơn, nhưng, khi ngồi xuống, Odysseus vai rộng lại là xứng làm vua. Và khi họ bắt đầu dệt lên một mạng lưới những lời xảo ngôn, Menelaus, sự thực là, nói những lời trôi chảy và rõ ràng, nhưng cụt lủn, bởi vì từ khi còn trẻ tuổi anh ta là một người kiệm lời. Nhưng khi Odysseus sắc sảo đứng dậy nói, anh ta đứng với cái nhìn gắn chặt xuống mặt đất, cây giáo của anh ta nắm chặt trong tay và không cử động, như thể anh ta là người còn thiếu kinh nghiệm. Vậy nhưng khi giọng nói sang sảng đó cất lên từ lồng ngực của anh ta, với những từ ngữ như những bông hoa tuyết, không người phàm tục nào có thể qua mặt được anh ta; và chúng tôi không còn bị đánh lừa bởi vẻ bề ngoài của anh ta nữa.”

Ajax, là chiến binh thứ ba mà nhà vua già để ý thấy: “Thế còn người Hy Lạp cao ráo và mạnh mẽ ki, đầu và vai trội hơn hẳn những người còn lại?”

“Đó là Ajax to lớn, tấm khiên của những người Hy Lạp,” Helen trong chiếc váy dài tuyệt đẹp đáp lời, Idomeneus tựa thần đứng giữa những người Crete của anh ta phía bên kia, với những tướng lĩnh tập hợp xung quanh. Bất cứ khi nào anh ta từ Crete tới, Menelaus, con trai yêu quí của Ares, sẽ chiêu đãi anh ta trong nhà của chúng con. Dù con có thể thấy tất cả những người Hy lạp tài trí còn lại mà con biết và có thể kể tên, con cũng không thấy bóng dáng hai người em trai mình, Castor, người thuần ngựa, và võ sĩ Polydeuces. Hoặc là anh ta không thể tham gia hạm đội khi nó rời khỏi Lacedaemon xinh đẹp, hoặc là đã tới đây bằng thuyền riêng của họ chọn để không trộn lẫn với những chiến binh này vì lo sợ những lời mắng nhiếc và phỉ báng đổ lên con.”

Ajax tranh
Ajax trong tranh của Henri Surrur

Helen cất lời mà đâu biết rằng mảnh đất màu mỡ đã chôn vùi họ, tại Lacedaemon, quê hương ngọt ngào của họ.

Trong khi đó những sứ thần, đang vận chuyển những lễ vật cúng thần từ thành phố, hai con cừu non, và một túi đầy rượu mới ủ bằng da dê, trái cây của đất. Idaeus là một trong số họ, và anh ta bê những chiếc cốc bằng vanfd cùng những chén bạc lấp lánh; anh ta đến bên vị vua già và tâm trí nhà vua khuấy động, nói rằng: “Đứng lên nào, con trai của Laomedon, vì những tướng lĩnh của Troy, những người luyện ngựa, và cả những người Hy Lạp, những người Achaean mang áo giáp bằng đồng, ra lệnh cho con đến chiến trường để thề ước một hiệp định. Paris và Menelaus, con trai cao quí của Ares, sẽ chiến đấu bằng nhưng chiếc giáo dài vì người phụ nữ này; và bất cứ ai thắng sẽ có được nàng cùng của cải của nàng, và tất cả chúng ta còn lại sẽ ký một hiệp ước với lời thề sinh sống trên đất Troy màu mỡ, trong khi kẻ thù của chúng ta dong buồm về lại cố hương Argos, những đồng cỏ chăn thả ngựa, và Achaea, vùng đất của những người con gái đẹp.”

vua Priam
vua Priam trong phim Troy 2014

Khi nghe những lời nói của mình, vị vua già run rẩy, nhưng sai bảo hầu cận của mình chuẩn bị ngựa, và những người này lập tức tuân lệnh. Sau đó Priam bước lên cỗ xe ngựa tuyệt đẹp của mình và nắm lấy dây cương, cùng với Antenor bên cạnh thúc giục những con ngựa phi nhanh qua cổng Scaean ra bãi chiến trường.

Khi họ đối diện với quân thù, họ bước xuống từ những cỗ xe ngựa xuống mặt đất dầy bụi và đi vào khoảng giữa hai cánh quân. Sau đó Agamemnon, vua của thiên hạ, cùng với Odysseus mưu lược đứng hiên ngang, và những sứ thần cao quí mang đồ tế thần, rót rượu vào chén, rồi rửa những bàn tay hoàng tước. Và Atreides rút ra thanh dao luôn luôn mang bên lưỡi gươm dài của mình, và xén lông từ những chiếc đầu cừu để những sứ thần chia sẻ giữa những tướng lĩnh Hy Lạp và Troy. Lúc bấy giờ Agamemnon nhấc hai cánh tay mình lên và cầu nguyện thật to: “Thưa cha Zeus, vĩ đại và vinh quanh, người ngự trị trên đỉnh Ida, và Mặt trời thấy hết và biết hết, và những dòng sông, và mặt đất, và người ở dưới trả thù người đã chết vì họ đã phá bỏ lời thề: hãy chứng kiến chúng tôi long trọng thề nguyền. Nếu Paris thắng Menelaus, Helen và tất cả của cải của nàng thuộc về Paris; và chúng tôi rời đi trên những con thuyền vượt biển của mình. Nhưng nếu Menekaus tóc đỏ hạ gục Paris, thì người thành Troy phải trao trả Helen cùng của cải của nàng, và chi phí đền bù thích đáng cho quân Hy Lạp, với mức độ mà người ta phải ghi nhớ. Và nếu Priam cùng các con trai của ông ấy không trả phí nếu Paris thua, thì chúng tôi sẽ chiến đấu để giành lại, dù cho chiến tranh có kéo dài đến đâu.”

Nói rồi, ông ta cắt cổ những con cừu với lưỡi dao đồng không thương xót, rồi đặt chúng xuống đất khi chúng cố lấy những hơi thở cuối cùng, lưỡi dao đã lấy đi sức sống của chúng. Sau đó rượu từ chén được rót ra những chiếc cốc vàng, và những lời thề được thốt lên tới tai những vị thần. Đây là lời cầu xin của quân Hy Lạp và quân Troy: Kính thần Zeus vĩ đại và vinh quang, và tất cả những vị thần bất tử, hãy để não bộ của bất kỳ chủng tộc nào xả hại đầu tiên bằng việc không tuân thủ hiệp ước này chảy ra, như rượu này, xuống mặt đất, của họ và của con cháu họ; và vợ của họ sẽ bị bắt làm nô lệ.”

Đó là lời cầu xin của họ, nhưng Zeus chưa ngăn cản hy vọng của họ. Priam, vua Troy nói: “Hãy nghe ta, những người Hy Lạp và những người Troy. Ta sẽ về lại bên trong thành Troy lộng gió ngay bây giờ, bởi vì ta không thể xem cảnh con trai yêu quí của ta quyết đấu với Menelaus, con trai yêu quí của Ares. Ta nghĩ rằng Zeus và các vị thần bất tử đã biết số phận ai phải chết trong hai người họ.”

(Còn nữa)

Đọc quyển 3, phần 1 về cuộc đấu tay đôi tại đây: https://truyenjimmy.com/2021/11/iliad-boi-quyen-3-paris-va-menelaus.html

Đọc phần đầu tiên của sử thi Iliad tại đây: https://truyenjimmy.com/2020/05/tho-kinh-dien-illiad-boi-homer.html

Đọc thơ Iliad bằng tiếng Anh tại đây: https://www.gutenberg.org/cache/epub/6130/pg6130-images.html#toc5

https://www.youtube.com/watch?v=In5iDo4Yj5Q

One reply to “Iliad bởi Homer: quyển 3-Cuộc tỷ thý tay đôi giữa Paris và Menelaus, p.2”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *