Iliad bởi Homer – Quyển 1: Bệnh dịch và sự giận dữ (P.1)

Iliad là sử thi Hy Lạp cổ đại được sáng tác bởi Homer và được xuất bản lần đầu tiên vào năm 762 trước công nguyên .

Tóm tắt quyển 1 : Cơ sự bắt đầu với một cô gái, tên là Chryseis. Agamemnon, chủ tướng quân Hy Lạp không đồng ý trao trả lại cô gái cho cha cô, Chryse, dù ông mang tiền vàng đến chuộc. Điều này dẫn đến sự nổi giận của thần Apollo, người bảo hộ cho Chryse; và thần đã trừng phạt quân Hy Lạp bằng cách gieo rắc dịch bệnh. Và chết chóc đã buộc Agamemnon trao trả lại Chryseis cho cha của nàng, nhưng đòi bù lại phần thưởng đã mất của mình bằng cách tước đoạt Briseis từ tay Achilles; điều này làm Achilles tức giận, và dẫn đến sự bất hòa giữa chàng và Agamemnon. Achilles cầu cứu sự giúp đỡ của mẹ mình, Thetis, đề nghị bà cầu xin sự trợ giúp của thần Zeus, cha của các vị thần, làm quân Hy Lạp thua quân Troy. Thetis đã làm theo ý con trai mình, thỉnh cầu Zeus. Nhưng việc này không làm hài lòng Hera, vợ của Zeus, nữ hoàng của các vị thần bất tử, người ủng hộ quân Hy Lạp khi bà biết ông quyết định giúp Achilles mà không hỏi ý kiến bà. Hephaestus, thần kỹ nghệ, con trai Hera, khi chứng kiến cuộc cãi vã giữa hai vị thần quyền uy nhất đỉnh Olympus, đã khuyên giải mẹ mình, Hera, không nên vì đám người phàm tục mà đẩy các vị thần vào mối xung đột.

****************************************

Hỡi nữ thần ký ức, xin hãy thông qua ta, kể lại nỗi tức giận tàn phá của Achilles, con trai của Peleus, nửa người nửa thần, chiến binh vĩ đại nhất Hy Lạp; nỗi tức giận mang lại biết bao chết chóc, tang thương mà quân Hy Lạp phải gánh chịu, biết bao những linh hồn mạnh mẽ của những chiến binh vĩ đại nhất đã bị đầy xuống địa ngục, biết bao những cái xác la liệt bị diều hâu và chó đói rỉa rói. Hỡi nữ thần xin hãy kể; nhà thơ thỉnh cầu.

Và lời thỉnh cầu của ông đã được đáp lại.

Vào năm thứ mười của cuộc chiến giữa quân Hy Lạp và quân Troy, tại góc Tây Bắc vùng Tiểu Á, nơi những con sóng xanh của Hellespont hòa quyện với những con sóng của Agean. Dọc khắp bờ biển, trong vòng bán kính vài dặm là dãy những chiến thuyền neo đậu san sát nhau, và đằng sau chúng là hàng nghìn, hàng nghìn những lều gỗ, là chỗ ở của các chiến binh đến từ khắp cõi Hy Lạp, với nô lệ, và tôi tớ trung thành của họ. Lúc này, dù quân Hy Lạp đã chiếm giữ được các thành phố, làng mạc lân cận khác nhưng thủ phủ Troy vẫn sừng sững thách thức .

Cơ sự bắt đầu từ một cô gái có tên Chryseis, con gái của thầy tu Chryses, bị quân Hy Lạp bắt làm phần thưởng. Trong khi một cô gái khác có tên là Briseis, bị bắt cùng với nàng, được chia cho Achilles thì Chryseis được chia cho Agamennon, con trai của Atreus, thủ lĩnh quân Hy Lạp. Do thấy Chryseis xinh đẹp hơn vợ của mình, nên Agamennon có ý định muốn giữ nàng ở bên cạnh mãi mãi.

Tờ mờ sáng hôm đó khi Agamennon còn chưa thức giấc, Chryseis nhẹ nhàng đi ra khỏi giường, qua bếp lửa đang còn cháy liu riu, nàng bước tới cửa lều, vén tấm bạt che và bước ra ngoài. Bên ngoài kia, mặt trời đã chiếu những tia sáng vàng đầu tiên, không khí vẫn còn hơi ẩm nhưng tươi mát. Chryseis quỳ xuống dưới nền đất lạnh, mặt nàng hướng về nơi mặt trời đang lên, hai tay chắp trước ngực, nàng cầu xin thần Apollo hãy giúp đỡ cha nàng gom đủ tiền vàng để sớm đến chuộc mình. Nàng không nhớ là mình đã cầu nguyện trong bao lâu, nhưng khi vừa ngẩng đầu lên thì nàng nghe thấy những tiếng xôn xao; và một giọng nói quen thuộc. Chính là cha nàng, ông đang vừa đi vừa nói, ta đến chuộc con gái, xin hãy cho ta gặp thủ lĩnh của các người. Trái tim của Chryseis như nhảy ra khỏi lồng ngực, vậy là thần Apollo đã đáp lại lời cầu khẩn của ta.

Sau đó, nàng thấy một lính gác vào lều thông báo với Agamemnon. Một thoáng sau, người thủ lĩnh cao lớn, vạm vỡ đó bước ra khỏi lều với gương mặt mới chỉ được rửa qua loa, oang oang cất giọng:

” Lão già nào đòi đến chuộc con gái?”

Vừa lúc đó, cha nàng bước tới, trên vai ông một túi đầy những đồng tiền vàng, tay trái ông cầm cây trượng vàng mang biểu tượng của thần cung Apollo. Ông nói với giọng điệu khẩn nài với toàn thể binh lính Hy Lạp đang bao vây quanh ông, và đặc biệt là hai chủ tướng, Agamemnon, và Menelaus, các con trai của Atreus:

“Hỡi các con trai của Atreus, và những binh lính dũng cảm khác của Hy Lạp; cầu xin các vị thần giúp đỡ các người hoàn thành ý muốn chiếm được Troy và trở về nhà an toàn. Giờ thì xin hãy tôn kính thần cung Apollo con trai của Zeus, hãy chấp nhận số tiền chuộc này và thả con gái yêu quý của ta.”

Ông vừa dứt lời thì đám lính hô vang, hãy tôn trọng lão già, chấp nhận tiền chuộc, và thả con gái của lão ra. Nhưng điều này không làm hài lòng Agamemnon. Hắn tàn nhẫn và thẳng thừng xua đuổi thầy tu:

“Lão già kia, đừng để ta thấy lão lảng vảng quanh những con tàu trống ngày hôm nay và đừng có bao giờ quay trở lại đây nữa, đừng nghĩ rằng trượng vàng có thể bảo vệ được lão. Con gái lão ta sẽ không bao giờ thả. Nàng sẽ chết già ở Argos, trong ngôi nhà của ta, rất xa quê hương của nàng, ban ngày dệt cửi, ban đêm làm ấm giường của ta. Giờ thì lão biến đi, và đừng để ta nhìn thấy lão nữa, nếu lão còn muốn cái mạng già của mình.”

agamemnon tu choi tra chryses tranh cua luca ferrari
Agamemnon từ chối trao trả Chryses cho cha nàng , tranh của luca ferrari

Khi Chryseis nghe những lời Agamemnon nói như vậy, mọi hy vọng trong lòng nàng vỡ vụn, hai tay nàng ôm mặt khóc. Cha nàng nhìn thấy con gái mà lực bất tòng tâm, sợ hãi trước những lời đe dọa của Agamemnon, ông quay mặt rảo bước dọc theo bờ biển. Và khi ông đã đi được một quãng xa, ông thốt lên những lời cầu nguyện, đầy ai oán trong nước mắt, tới thần Apollo, con trai của vị thần tóc đẹp Leto, vị thần bảo hộ của ông:

“Xin hãy nghe lời cầu khẩn của ta, Apollo, chúa tể của những mũi tên bạc, bàn thờ thần, ta sẽ đặt, không bao giờ thiếu vật ngon cúng tế, những đùi bò và đùi dê béo ngậy, hãy giúp ta bắt quân Hy lạp phải trả giá bằng những mũi tên của ngài cho những giọt nước mắt của ta”

Và thần Apollo đã nghe thấy lời cầu khẩn như vậy từ Chryse, từ trên đỉnh Olympus, với những mũi tên đựng trong bao tên sau lưng, thần lao xuống. Giận dữ bủa vây, bao tên rung lên, lách cách những mũi tên bạc va vào nhau. Bóng đêm sập xuống. Thần Apollo dừng lại một nơi cách các con tàu, bắn mũi tên bạc đầu tiên bằng sức bật kinh hoàng từ cánh cung trước tiên vào những con lừa, tiếp đến lũ chó chạy nhanh, rồi sau đó thần nhằm bắn vào quân lính, vun vút, và vun vút. Ngày và đêm, những giàn thiêu chất đầy những xác chết.

Trong chín ngày, những mũi tên của thần rơi xuống trại lính Hy Lạp, và đến ngày thứ mười, nữ thần Hera, xót thương những người vô tội đã thúc giục trái tim Achilles, kêu gọi tập trung họ lại. Khi họ đã đến đầy đủ, Achilles, người anh hùng có bước chân thần tốc, đứng lên và nói: “Hỡi con trai của Atreus, nếu chiến tranh và dịch bệnh được cho là số mệnh đánh bại chúng ta những người Hy Lạp thì ta nghĩ rằng những kẻ còn sống sót nên tìm đường về nhà, nếu làm vậy, nếu chúng ta có thể, thì đó là con đường tránh khỏi cái chết. Nhưng tại sao chúng ta không thỉnh vấn một tu sĩ, một nhà tiên tri, một người giải mã giấc mơ nào đó, vì lẽ giấc mơ cũng là từ thần Zeus báo về, một người có thể lý giải vì sao thần Apollo lại tỏ ra giận dữ với chúng ta đến thế, có thể vì một lời hứa không thực hiện nào chăng, hay là chúng ta chưa hiến tế đầy đủ. Nếu quả là vậy, thì thần có thể có thiện chí chấp nhận món tế lễ là những con cừu và dê khỏe mạnh và cứu chúng ta khỏi tai họa.”

achilles1
Tài tử Brad Pitt trong vai Achilles, phim Troy (2004). Ai có thể cưỡng lại sức hấp dẫn của người anh hùng?

Dứt lời Achilles ngồi xuống, và Calchas, con trai của Thestor đứng dậy. Là một nhà tiên tri, Calchas không có kình địch trong trại lính. Quá khứ, hiện tại và tương lai không có gì là bí mật đối với ông; và đây là tài năng có một không hai của ông – một món quà mà ông được thần Apollo ban tặng – đã chỉ đường cho tàu chiến của quân Hy Lạp tới thành Troy. Mọi con mắt đều đổ dồn về phía ông khi ông đứng dậy và nói: Achilles, người được các vị thần yêu mến, người có thỉnh cầu ta lý giải nỗi tức giận hừng hực của thần Apollo. Ta sẽ tuân lệnh, nhưng người hãy thề với ta rằng người sẽ sẵn sàng bảo vệ ta bằng sức mạnh và lời nói của mình; vì ta tin rằng những lời ta nói sẽ làm mất lòng người tướng lĩnh trị vì quân Hy Lạp, người mà ai ai cũng phải phục tùng. Vì một nhà vua trong cơn nóng giận có thể ra lệnh giết một người thứ cấp. Ngay cả khi ông ta nén giận trong một khoảng thời gian, ông ta sẽ nuôi dưỡng lòng hận thù cho đến khi ông ta quyết định đáp trả. Hãy xem xét điều này, nếu người có thể bảo vệ ta an toàn.”

Đáp lại lời ông, Achilles, người có bước chân thần tốc, nói ” Hãy dũng cảm, và nói ra sự thật mà ông biết, vì thần Apollo mà ông cầu khẩn, lời thần nói được truyền đạt lại qua ông tới quân Hy Lạp, sẽ không có ai chạm tay tới ông, không có người Hy Lạp nào khi ta còn sống và nhìn thấy trái đất này, thậm chí là bàn tay của Agamennon người mà ông nhắc tới, người tự cho mình là tài giỏi nhất trong quân đội Hy Lạp.”

Thế rồi nhà tiên tri lấy hết can đảm, và nói với họ rằng:” Không phải vì một lời thất hứa, hay việc cúng tế lơ là, mà thần trừng phạt chúng ta, nhưng bởi vì người thầy tế mà Agamennon xúc phạm, từ chối nhận tiền chuộc, từ chối trao trả lại con gái cho ông ta. Đấy mới là lý do khiến thần nổi giận, làm chúng ta phải đau khổ, và thần sẽ làm thế, sẽ không ngừng làm cho quân ta mắc bệnh nếu chúng ta không trả lại người con gái mắt đẹp lại cho cha nàng, mà không đòi hỏi bất cứ món tiền chuộc nào, và gửi món quà quý tới Chryse; thì chúng ta mới có thể thuyết phục thần mủi lòng.”

Calchas nhà tiên tri
Chân dung nhà tiên tri Calchas

Nói xong, Calchas ngồi xuống, và Agamemnon, người chiến binh, con trai của Atreus, nhảy phắt tới trong giận dữ, tâm trí hắn đã phủ đầy nỗi hằn học mù quáng, và hai con mắt của hắn rực lửa. Đầu tiên hắn nhìn khắp người Calchas, với ánh mắt đe dọa:

“Lão tiên tri xấu xa, lời nói của lão chưa bao giờ có ý tốt cho ta; ngươi chỉ thích báo trước những điềm xấu, chưa bao giờ tiên lượng được cái gì tốt đẹp hay thỏa nguyện! Và giờ thì lão loan tin trước hội đồng quân Hy Lạp, quả quyết với họ rằng tai họa giáng xuống đầu họ là vì ta từ chối không nhận món chuộc hời con gái của Chryses, mà lại muốn mang nàng về nhà. Là do ta ưa thích nàng hơn hẳn vợ ta, Clytaemnestra, bời vì nàng không thua kém gì vợ ta về nhan sắc cũng như vóc dáng, kỹ nghệ hay tri thức. Nhưng, cho dù vậy, ta sẽ để nàng đi, nếu điều đó là tốt nhất; ta muốn mọi người được an toàn tính mạng, không mắc bệnh. Vì thế, hãy chọn một món thưởng mới cho ta, ta sẽ không là kẻ tay trắng không phần thưởng: điều đó là không đúng: các người thấy rồi đấy, phần thưởng của ta giờ đã không còn.”

Agamennon vừ dứt lời thì Achilles đáp lại: ” Con trai vĩ đại của Atreus, vẫn tham lam như mọi khi, những người Hy Lạp dũng cảm đền phần thưởng như thế nào? Của cải đâu có cất giữ làm của chung, chúng ta đã chia đủ hết những của cướp bóc được từ những thành phố giờ làm sao chia lại? Hãy từ bỏ cô gái, như thần đã yêu cầu, và chúng ta sẽ đền bù ngài, nhiều hơn gấp ba hay bốn lần, nếu Zeus để chúng ta đánh đổ thành Troy kín cổng cao tường.”

“Achilles, ngươi là một chiến binh gan dạ, nhưng ngươi đâu đủ sức để qua mặt ta,” Agamennon nói “Ngươi sẽ không đánh lừa được ta đâu và đừng phí lời thuyết phục. Ngươi được phép giữ phần thưởng của mình, trong khi ta ngồi tiếc nuối cô gái của ta khi để nàng đi theo lời ngươi chỉ dụ? Hãy để quân Hy Lạp tìm cho ta một phần thưởng mà ta ưng ý để đổi lại, không thì ta sẽ lấy của ngươi, hay của Ajax hay của Odysseus. Bất kể là ai bị ta tước đoạt lại phần chia sẽ căm ghét ta. Nhưng chuyện này chúng ta sẽ tính sau. Còn bây giờ, hãy dong một chiếc thuyền ra biển, và tìm một số thủy thủ chèo thuyền cho cô gái ngay lập tức. Hãy mang sinh vật tế thần lên thuyền cùng Chryseis, cử một vài tướng lĩnh trong số chúng ta, Ajax, hay Idomeneus, hay chính ngươi, con trai của Peleus, người chiến binh mạnh mẽ, dâng đồ cúng tế và xoa dịu nỗi tức giận của thần Apollo.”

Với một cái nhìn nảy lửa, Achilles đáp trả: Sao kia, kẻ mưu mô vô liêm sỉ, hà cớ gì mà bất cứ người lính Hy Lạp nào cũng vội vã nghe lệnh ngươi để hành quân lâm trận? Ta không có nỗi hận thù nào với người Troy mà phải vung khiên đánh giáo ở đây. Họ chưa bao giờ lấy trộm một con bò hay con ngựa của ta, hay bất cứ mùa màng nào của ta bị tàn phá ở Phthia, mảnh đất nuôi dưỡng bao người, từ thuở những ngọn núi sừng sững và biển gầm thét nằm ngăn giữa Phthia và Troy. Không, vì mục đích của nhà ngươi, kẻ vô lại trơ trẽn, chúng ta đã đi theo ngươi để thử sức và tìm kiếm chiến lợi phẩm từ người Troy, vì ngươi và Menelaus. Còn ngươi chưa bao giờ hiểu hay quan tâm; thậm chí còn đe dọa sẽ tước đoạt phần chia thuộc về ta, phần mà ta khổ công mới có. Khi quân Hy Lạp tàn phá một thành phố giàu có của Troy, ta đâu phải là người giành chiến lợi phẩm. Đôi tay ta chịu mũi giáo từ những trận đánh gay go nhất, nhưng khi của cải được phân phát, phần của nhà ngươi lại lớn hơn, khi ta trở về thuyền, rã rời vì đánh đấm, với chút phần nhỏ của mình. Thế nên giờ ta sẽ quay về Phthia, tốt hơn là chèo con thuyền mũi nhọn của ta về quê hương hơn là ở đây nhục nhã chất đầy của cải và vàng bạc cho nhà ngươi.”

achilles tranh cãi với agamemnon
Achilles và Agamennon tranh cãi với nhau

Agamenon, vua của thiên hạ, lúc này trả lời: ” Về đi, nếu ngươi cảm thấy muốn về; ta sẽ không cầu xin sự hiện diện của ngươi vì ta. Những người khác, tôn vinh ta, sẽ đi theo ta: Zeus, người tư vấn thông thái, sẽ là người đầu tiên. Trong tất cả những hoàng tử được thần linh sủng ái ở đây ngươi là người ghê tởm nhất. Ganh tài, gây chiến, đánh nhau – hơi thở cuộc sống của nhà ngươi toàn là nhũng thứ như thế. Nếu như ngươi là một chiến binh vĩ đại thì là vì thần linh trợ giúp ngươi mới được như thế. Về nhà đi, với tàu thuyền và lính của nhà ngươi, và trị vì Mymidons của nhà ngươi: ta không quan tâm tới ngươi hay nỗi tức giận của ngươi. Còn đây là lời đe dọa của ta: bởi vì Phoebus Apollo tước đoạt con gái Chryses khỏi ta, một con tàu và thủy thủ của ta sẽ trả nàng về, nhưng ta sẽ đích thân đến thăm lán trại của ngươi, và lấy đi chiến lợi phẩm của ngươi, nàng Briseis xinh đẹp để ngươi biết được rằng quyền ta hơn ngươi, và để kẻ khác trông đó mà nghĩ lại nếu họ tự cho là ngang hàng với ta, và xử sự ngang hàng trước mặt ta.”

Khi những lời nói đó tuôn ra từ miệng Agamemnon, thì đau thương cào cấu con trai của Peleus, và trái tim trong lồng ngực chàng tan nát; có nên rút lưỡi dao sắc nhọn bên hông, gạt đám đông ra, và giết chết con trai của Atreus không, hay kìm chế nỗi giận dữ và giữ vững tinh thần của mình. Khi chàng còn đang cân nhắc trong đầu, thanh gươm to lớn của chàng đã rút ra khỏi vỏ được nửa, Athene từ trên trời đáp xuống, được Hera cử đi, nữ thần cánh tay trắng, người yêu thương và quan tâm đến cả hai tướng lãnh ngang nhau. Athene, đứng đằng sau con trai của Peleus, giật mạnh mái tóc vàng của chàng, để chỉ có mình chàng là có thể thấy được nữ thần, không ai khác. Achilles, ngạc nhiên quay sang, ngay lập tức biết đó là Pallas Athene, đôi mắt rực sáng của nữ thần thật khủng khiếp. Chàng nói, bằng những từ có cánh: “Sao nữ thần lại ở đây? con gái của thần bảo hộ Zeus? Có phải để chứng kiến sự ngạo mạn của Agamemnon? Ta nói để nữ thần biết và hãy tin rằng người con trai này của Atreus sẽ sớm phải trả giá bằng chính mạng sống của hắn ta vì những hành động xấc xược của hắn.”

nữ thần Athene ngăn cản Achilles
nữ thần Athene ngăn cản Achilles

Nữ thần, có đôi mắt sáng rực Athene, trả lời: “Ta từ trên thiên đàng xuống để dập tắt nỗi giận dữ của nhà ngươi, nếu ngươi lắng nghe, Hera cánh tay trắng, người trong trái tim yêu quí và quan tâm tới cả hai người như nhau. Hãy thôi không tranh chấp và tra kiếm vào vỏ của mình. Hãy kích động người kia về những viễn cảnh mà hắn phải đối mặt; vì ta nói, và nó sẽ đến rồi đi, rằng một ngày nào đó ngươi sẽ nhận được gấp ba lần phần thưởng vinh quang bù lại những lời lăng mạ hôm nay. Hãy tuân lệnh kiềm chế bản thân ngươi ngay bây giờ.”

Thế rồi, Achilles người có bàn chân thần tốc, trả lời: ” Hỡi nữ thần, một người phàm tục phải lắng nghe lời của nữ thần, cho dù nỗi giận dữ trong trái tim anh ta lớn tới đâu: điều đó đúng. Bất cứ ai tuân phục thần linh, thần linh sẽ lắng nghe lời cầu khấn của họ.”

Nói xong, chàng tra thanh gươm dài vào vỏ, tuân theo lời Athene; lúc này nữ thần đã quay về lại đỉnh Olympus, tìm nơi cung điện của thần bảo hộ Zeus, và đoàn tụ với các vị thần khác.

(Còn nữa)

Có thể tham khảo thêm các bản dịch bằng tiếng Anh tại đây: https://www.gutenberg.org/ebooks/search/?query=iliad&submit_search=Go%21

Die meisten Männer sind süchtig nach Porno. Aus offensichtlichen Gründen ist es aus offensichtlichen Gründen die Idee der erzwungenen Weigerung des echten Geschlechts aufgrund der übermäßigen Betrachtung von Erwachsenenvideos eine ziemlich erschreckende Perspektive. Die Gesundheit von Herren schien sich falsch zu sein, auf der Erfahrung von nur zwei Unglücklichen, allgemeine levitra über die Welt, vollständige Männer, die Porno aussehen, aussehen. Wir sprachen mit mehreren Sexforschern, um mehr Details darüber zu erfahren, wie sich Ihre (oder jemand anderes) Gewohnheit zu Problemen mit dem Sexualleben führen kann.

một audiobook khá tốt

10 replies to “Iliad bởi Homer – Quyển 1: Bệnh dịch và sự giận dữ (P.1)”

  1. Kính gửi tác giả của trang em tên là Phạm Gia Huy năm nay 14 tuổi. Em khi nghiên cứu về hai trường ca Iliad và Odysseus đã tình cờ vào đây đọc được bản dịch và có phần chuyển biến này của tác giả. Em phải nói rằng đây chắc hẳn là bản Iliad hay nhất em từng đọc. Bản tiếng Anh của em do Chapman dịch còn bản tiếng Việt trên thị trường em đọc qua vài trang thì thấy rất thất vọng vì chất lượng dịch. Mặc dù tôn trọng công sức nghiên cứu tỉ mỉ của giáo sư Đỗ Khánh Hoan nhưng em không thể cầm bản tiếng Việt lên mà đọc được. Nó sử dụng quá nhiều chữ Hán làm giảm đi giá trị của văn chương Hy Lạp. Trong khi bản dịch này mặc dù có thay đổi một ít nhưng dịch rất hay thực sự tôn lên vẻ đẹp của văn chương Hy Lạp. Em rất mong muốn được làm quen với người dịch giả tài năng đã tạo ra bản dịch này. Em hy vọng chúng ta có thể trao đổi email.

    1. Hi Huy, cảm ơn Huy đã ghé thăm nhà của Jimmy the cat, và đọc truyện dịch Iliad. Cô thực sự rất bất ngờ khi có một bạn đọc tuy còn nhỏ tuổi đã tìm đọc hai sử thi lẫy lừng Iliad và Odysseus của Hy Lạp cổ đại. Rõ ràng là hai tác phẩm này có sự thu hút mãnh liệt và được thử thách qua hơn 2500 năm. Về bản dịch thì đã có rất nhiều nhà thơ, nhà văn Châu Âu, cổ điển và hiện đại đã dịch Iliad từ nguyên tác tiếng Hy Lạp cổ đại sang ngôn ngữ mẹ đẻ của họ qua hai hình thức thơ ca và văn xuôi. Rất tiếc là cô chỉ biết tiếng Anh. Chapman là một nhà thơ trứ danh của Anh quốc, bản dịch của ông ấy đã dành được rất nhiều lời ngợi ca, cô cũng có đọc. Bản dịch được đánh giá cao thời nay là bản dịch của dịch giả Bernard Knox, là một giám đốc một trung tâm nghiên cứu về Hy Lạp. Cô cũng có bản dịch này. Nhưng với đọc giả VN thì dịch theo văn xuôi tiểu thuyết sẽ thu hút hơn vì dễ đọc hơn.

      Huy cứ tiếp tục theo dõi những phần dịch tiếp theo nhé. Cô sẽ email cho Huy sau.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Dịch từ bản dịch của George Chapman, nhà thơ Anh thế kỷ thứ 17:

trojan horse
Ngựa Trojan đã được kéo vào bên trong thành Troy, bên trong bụng ngựa là tướng lĩnh Hy Lạp

Quyển 1 : Bệnh dịch và sự giận dữ

Nỗi tức giận mang họa của Achilles – xin hãy kể, Ôi nữ thần – trút Những khổ đau vô tận lên người Hy Lạp, làm lung lay những tâm hồn dũng cảm Từ lồng ngực những anh hùng; chúng bị xua đi tận xa, tới nơi hang cùng vô vắng Không ánh sáng vuốt ve; những vòng quầng bị chó dữ và diều hâu rỉa rói: Tất cả là bởi theo ý muốn của Jove; từ người mà hiềm khích đầu tiên khởi gợi Giữa Atrides, vua thiên hạ, và con trai tựa thần của Thetis. Vị thần nào hiệu lệnh cho Eris, và kích động mạch chinh chiến đó?  Con trai của Jove và con trai Latona : ai, khuyến khích chống lại đấng quân vương Vì đã hỗn xược với người thầy tế, tán phát căn bệnh lây lan  Gây chết chóc hoang mang lớp lớp trong hàng quân lính- Chuyện là vầy : Chryses, người thầy tế, đến đội thủy quân  Để mua lại, bằng những món quà vô giá, tự do cho con gái mình: Trượng vàng và vương miện của Phoebus trên hai tay người, Đề nghị; để ai cũng có thể đồng ý, nhất là những bậc thế vương Trong đó Atrides, đệ nhất vương, ông nói ” Những người con trai của Atreus vĩ đại “, Và tất cả những người Hy Lạp mặc áo giáp, những vị thần, ngự trị trên Chốn thiên đàng, ban sức mạnh cho các vị để cung thành của Priam tan hoang. Và hứa hẹn các vị phần thưởng nơi quê nhà: để làm hài lòng ước nguyện Của Jove lẫy lừng , khi tôn vinh con trai của ngài ( Phoebus thiện xạ), hạ cố Chấp nhận những món quà này để cởi dây xích nô lệ cho con gái yêu dấu của ta.”  Lính Hy Lạp tung hô mừng rỡ, chắc mẩm rằng ước nguyện được đền bù  Vẻ nghiêm trang tôn kính của người nói, và những món quà giá trị mà ông mang. Nhưng chủ tướng lại không hề mảy may, mà hùng hục sỉ nhục người thầy tế Với những từ miệt thị, nói : Lão già kia! Cút xéo khỏi chiến thuyền của ta; Đừng để ta thấy lão luẩn quẩn quanh đây, đừng hòng quay lại  Đừng để chúng ta phải thấy lão lần nữa, đừng tưởng rằng vương miện đội đầu thần  Hay vương trượng có thể giữ đầu lão! Con gái ngươi ta sẽ giữ làm của riêng Sẽ rời bỏ đất nước của nàng, ngày ngày bên khung cửu, và sửa soạn Giường ta bằng hương thơm gấm vóc. Đừng tỉ tê ta nữa; Nếu lão muốn mạng già, hãy xéo ngay. ” Nghe xong, trên bờ biển cuộn sóng  ( tuân lệnh ý muốn tối cao) người thầy tế rảo những bước vội vã trong sợ hãi; Cứ đi đi trong yên lặng, cho đến khi không còn nghe tiếng kẻ thù bên tai, Phoebus, con trai của Latona tóc đẹp, ông khuấy động bằng một lời thề Với mục đích không đạt ấy : Hãy nghe, ôi thần linh người mang chiếc chén bạc, Mà Chrysa bảo vệ, trị vì Tenedos bằng bàn tay thép, và khắp cả  Cilla nơi thần tiên lui bước – Ôi Sminthius! Nếu còn được tôn kính  Với những lễ vật cảm tạ ngôi đền giàu có của ngài mà lão từng thấy, hay  Những đùi bò , dê nướng béo ngậy dâng ngài, xin hãy rủ lòng thương Ban cố cho lão : xót thương cho nước mắt lão, hãy khiến bọn Hy Lạp trả giá, Trước mũi tên của ngài.” Vậy đó ông cầu thỉnh, và Phoebus đã nghe những lời ấy; Nổi giận trong lòng, từ những đỉnh trời cao ngài cúi xuống, cùng cung tên Với bao tên đeo quang người, hai bàn tay ngài chồng chéo qua bờ vai quăng liệng; Vun vút nỗi tức giận của thần linh những mũi tên ráo riết  Rơi quanh nơi ngài di chuyển. Như bóng đêm ngài bao quanh đạo quân, rồi bắn vòng (ngoại trừ chiến hạm thuyền buồm) khủng khiếp: với bàn tay tê dại Cánh cung bạc của ngài rung bứng; và những mũi tên đầu tiên tìm những con la Và những con chó săn nhanh nhẹn; rồi tới đúng lính Hy Lạp mũi tên tử thần hướng.  Ngọn lửa của thần chết tưởng chừng cháy mãi : chín ngày thiêu đốt những mũi tên Bao vây đội quân; và ngày thứ mười, Achilles phải tập hợp một hội đồng Gồm toàn thể người Hy Lạp: nữ thần cánh tay trắng của thiên đàng ( người ở nơi nơi, Chở che cho dân Hy lạp yêu quí của người, bên cái chết) đã triệu tập; rồi chàng – Tất cả đồng lòng — đứng dậy, và nói : ” Atrides, giờ ta hiểu Chúng ta lại phải bước tiếp đi, tháo chạy là cách chứ không phải ở lại (nếu tháo chạy giờ đây có thể cứu vãn chúng ta); cùng một lúc bệnh tật và chiến trận đã Cướp đi sinh mệnh của chúng ta. Hãy cho vời một thầy tế, tiên tri nào đó,  Hay cho phép một người giải mộng ( vì giấc mộng thường do Jove nhắn nhủ)  Chứng minh cơn nổi giận long đình của thần Phoebus; liệu có lời thề nào không thực thi Mà ngài chỉ trách chúng ta, hay lễ vật cúng thần; và liệu những bờ gối này ngài bắn tên Tới chết, để xoa dịu con giận dữ của ngài : và hãy tế thần tất cả những  Món ngon trên lửa nướng những đùi cừu và dê, đẩy lùi ánh mắt sôi sục Và làm nguôi trái tim ngài.” Nói rồi, chàng ngồi: rồi sau đó người đứng dậy trước họ Chalcas, tên họ của Thestorides, tiên đoán