Người đẹp trong tranh-truyện lãng mạn Nhật Bản

Từ trong tranh, người đẹp tha thướt bước ra, những đường viền áo phất phơ, yêu kiều tiến về phía người giám sinh trước ánh mắt ngạc nhiên quá đỗi của chàng.

Chàng giám sinh đó tên là Toshika, con nhà quý tộc danh giá thuộc tầng lớp hatamoto samurai, sống ở Yedo, kinh đô xưa của nước Nhật Bản, và cha chàng là một quan lại cấp cao của triều đình Shogun Tokugawa.

Toshika, người có bản tính hay mơ mộng và biếng nhác có chút năng khiếu văn chương thơ phú, chẳng có nghề nghiệp gì cả. Anh ta không hề lo nghĩ gì về cuộc sống của mình, và khi việc học hành kết thúc, anh ta đến sống tại dinh thự của gia đình ở vùng ngoại ô Aoyama.

Toshika không quan tâm đến xã hội, và ngoại trừ một vài cuộc viếng thăm bất chợt đến nhà của mình hay tới nhà bạn, anh ta chẳng đi đâu bao giờ cả. Lẩn tránh thế gian anh ta dành cả ngày tĩnh lặng và thoải mái, đọc sách, chăm chút cho những bông hoa của mình, thực hành trà đạo, sáng tác thơ và thổi sáo. Anh ta là một chàng trai trẻ có nhiều tài nghệ. Anh ta sưu tầm những vật hiếm thấy và những thư pháp nổi tiếng, mà người Nhật Bản đánh giá cao giá trị của chúng, và đặc biệt là anh ta thích những bức tranh con gái đẹp.

Một ngày một người bạn mà Toshika đã nhiều tháng không gặp, tới nhà tìm anh ta. Người bạn này mới trở về sau chuyến viếng thăm cảng biển Nagasaki và có biết tới sở thích của chàng trai trẻ đã mang theo cùng với mình một món quà, một bức tranh vẽ chân dung một cô gái trẻ rất đẹp, và anh ta nài nỉ Toshika chấp nhận.

Toshika rất vui mừng khi tiếp nhận vật phẩm này cho bộ sưu tầm vật quý của mình. Anh ta xem xét kỹ lưỡng bức họa, và mặc dù không thể tìm ra chữ ký của người nghệ sĩ, kiến thức về vật phẩm mách bảo anh ta rằng nó có lẽ được vẽ bởi một họa sĩ Trung Hoa nổi tiếng thời nhà Minh.

Đó là một bức vẽ chân dung một người con gái vào thời kỳ rực rỡ nhất của tuổi trẻ, và Toshika qua trực giác nhận thấy đó là một bức họa giống như người thật. Khuôn mặt toát ra một vẻ đẹp rực rỡ, và anh ta càng ngắm nhìn nó lâu, thì sự mê hoặc và quyến rũ của nó càng làm anh ta ngây ngất. Anh ta mang nó về phòng riêng của mình và treo nó trên một hốc tường. Bất cứ lúc nào anh ta cảm thấy cô đơn anh ta lui về phòng mình, và ngồi hàng giờ trước bức tranh, ngắm nhìn nó và thậm chí nói chuyện với nó. Ngày tháng trôi qua, dần dà bức tranh dường như tỏa bừng sức sống và Toshika bắt đầu nghĩ về nó như là một con người. Anh ta băn khoăn không biết cô gái thực là ai, và nói rằng anh ta ghen tỵ với người nghệ sĩ, người đã được ban cho niềm hạnh phúc ngắm nhìn sắc đẹp của cô gái.

Mỗi ngày nhân vật trong tranh dường như càng sống động hơn và khuôn mặt càng trở nên thanh thoát hơn, và rồi Toshika, khi say mê ngắm nhìn nó, mong mỏi muốn biết lịch sử của nó. Những cảm xúc trên nét mặt cứ ám ảnh và ánh mắt buồn bã biết nói trong đôi mắt đen dịu dàng như hát một khúc ca vào trái tim anh ta và khiến anh ta mắt ăn mất ngủ.

Toshika, trên thực tế, đã trở nên say đắm hình ảnh kiều diễm ngự trên hốc tường, và khi sự cuồng si càng lớn trong lòng, anh ta mang hoa tươi đặt trước nó, hàng ngày thay dọn. Ban đêm anh ta sắp xếp tấm chăn đắp thật gọn gàng để đồ vật cuối cùng mà anh ta nhìn trước khi nhắm mắt đi vào giấc ngủ là người đẹp ngư trên tranh.

Toshika đã đọc rất nhiều những truyện lạ lùng về sức mạnh siêu nhiên của nhiều nghệ sĩ vĩ đại. Anh ta biết rằng họ có khả năng phác họa tâm trí của nguyên mẫu vào những bức chân dung của họ, cho dù đó là tâm trí của con người hay của các sinh vật, để thông qua năng lực tinh thần từ tài nghệ của họ những bức vẽ ấy trở nên tràn đầy sức sống.

Khi nỗi đam mê lớn đến độ tưởng như không gì có thể dập tắt chàng trai si tình tin rằng linh hồn của người con gái mà bức chân dung đại diện thực tế là sống trong bức họa. Khi ý nghĩ này bén chặt rễ trong tâm trí mình, anh ta tưởng rằng mình đã trông thấy nhịp thở lên xuống trong lồng ngực nàng, và đôi môi xinh xắn của nàng, bừng đỏ như một nụ hoa lựu, dường như đang cử động sắp sửa bắt chuyện với mình.

Một buổi tối anh chàng chếnh choáng với cảm tưởng rằng sự hiện diện của người đẹp là có thật đến nỗi anh ta ngồi xuống và sáng tác một bài thơ ca ngợi sắc đẹp của cô gái và ước ao sao người đẹp bước ra từ trong tranh và kết nghĩa phu thê với mình.

Toshika cười cợt với bản thân anh ta trước điều điên rồ không thể ấy xuất phát từ mộng tưởng của chính mình. Niềm hy vọng đó khi anh ta thì thầm với cô gái và với bản thân anh ta thuộc về thế giới của ảo tưởng, chứ không phải thế giới đau khổ của đời sống hàng ngày. Giả sử sinh vật tuyệt đẹp đó đã từng sống trước đây và bức chân dung đích thực là giống nàng như đúc, thì nàng đã chết từ rất lâu rồi, thậm chí rất lâu trước khi anh ta được sinh ra.

Tuy nhiên, sau khi đã cẩn thận viết ra bài thơ, anh ta dán nó trên cuộn giấy rồi đọc to nó lên: thánh thần trên cao hỡi, hãy ban phước cho lời thỉnh cầu của kẻ ngu ngơ này, mà đáp ứng mong muốn cháy bỏng của ta, mà khiến nàng bước ra từ khung tranh ấy; tâm hồn ta khao khát được trông thấy nhan sắc nàng bấy lâu – hãy thành vợ hiền của ta, đời này kiếp này, ta thuộc về nàng.

Đó là vào thời điểm mùa xuân ngọt ngào, và Toshika ngồi bên những tấm bình phong mở hướng ra vườn. Mùi thơm của hoa anh đào nở phảng phất nơi căn phòng nhờ làn gió nhẹ hiu hiu, và khi ánh sáng ban ngày nhạt dần thành ánh hoàng hôn yếu ớt, trên vầng trăng non ánh sáng dịu dàng của nàng đã tỏa.

Toshika cảm thấy vui sướng khôn tả, anh ta chẳng thể nào giải thích được và ngồi tư lự một mình, đọc sách, suy nghĩ đến tận tối khuya.

Bỗng nhiên, trong tĩnh lặng của nửa đêm, một tiếng sột soạt đằng sau chàng giám sinh khiến anh ta phải nhanh chóng quay đầu lại.

Anh ta ngạc nhiên không thốt lên lời khi trông thấy bức họa đã thực sự có đời sống. Người con gái xinh đẹp mà anh ta ngưỡng mộ quá chừng bước ra khỏi tấm giấy mà nàng được vẽ trên đó, bước chân trên những tấm thảm, và tha thướt tiến về phía anh chàng si tình. Anh ta sợ hãi chẳng dám thở. Cô gái càng lúc càng tiến lại gần rồi quỳ xuống trước chiếc bàn nơi anh ta ngồi. Nàng cúi đầu chào.

Sắc đẹp mê đắm và vẻ duyên dáng của cô gái làm chàng trai im như tượng. Anh ta bất động chỉ biết nhìn cô, vì cô thật xinh đẹp hơn bất kỳ ai mà anh ta đã từng gặp.

Cuối cùng cô gái cất tiếng nói, và giọng của nàng dịu dàng, rõ ràng như tiếng hót của chim họa mi líu lo trong những tán hoa anh đào nở rộ mỗi buổi bình minh.

“Em đến để tạ ơn vì tình yêu và sự tận tâm của chàng. Một kẻ xấu xí, vô dụng như em thì thật càn rỡ khi xuất hiện trước mặt chàng, nhưng lời lẽ trong bài thơ của chàng khiến em không thể từ chối và dẫn lối em ra. Em thật cảm động trước lòng thương cảm của chàng em cảm thấy mình phải đích thân bày tỏ sự biết ơn vì chàng đã quan tâm và nghĩ đến em. Nếu chàng thật sự nghĩ về em như chàng đã viết, hãy để em mãi mãi ở lại bên chàng.”

Toshika vui mừng khôn xiết khi nghe những lời nói ấy. Anh ta đưa bàn tay của mình nắm lấy bàn tay cô gái và nói,” Từ khi nàng đến đây ta đã tha thiết yêu nàng. Hãy đồng ý làm vợ ta và chúng ta sẽ mãi hạnh phúc bên nhau. Hãy nói ta nghe tên của nàng, nàng là con cái nhà ai và từ đâu đến.”

Cô gái trả lời với một nụ cười xinh xắn không lời lẽ nào có thể diễn tả được, trong khi nước mắt long lanh nơi khóe mắt.

“Em tên là Shorei. Cha em là Sai. Ông xuất thân từ dòng dõi danh giá Kinkei. Gia đình em sống ở Trung Hoa tại một nơi được gọi là Kinyo. Một ngày kia, khi em tròn mười tám, những gã thổ phỉ đến cướp bóc làng em, và cùng với những người con gái xinh đẹp khác, em bị chúng bắt đi. Vậy là em bị chia cắt khỏi cha mẹ mình và không bao giờ trông thấy họ nữa. Thế nhưng, chao ôi! ai có thể biết được điều gì, em bị bắt bởi những con người xấu xa và bị bán làm nô lệ. Nỗi đau đớn, thống khổ và khiếp sợ mà em phải chịu đựng trong cảnh bất hạnh vô vọng và nỗi nhớ nhà của mình chàng sẽ không bao giờ có thể hiểu được. Em mong từng giờ từng ngày tin tức từ cha mẹ mình, thậm chí đến tận lúc này, em không biết chuyện gì đã xảy đến với họ. Một ngày kia, một họa sĩ đến ngôi nhà nơi em bị giam giữ và ngắm nhìn tất cả đàn bà con gái ở đó, ông ta ca ngợi gương mặt em và miêu tả em như mặt trăng giữa những ngôi sao. Rồi ông ta vẽ chân dung em, sau đó đem khoe với tất cả bạn bè của ông ta. Từ đó, mọi người biết đến tên em, nói về sắc đẹp của em, và đến thăm em. Nhưng em không thể chịu đựng nổi cuộc sống của mình, và vì là người yếu đuối, hoàn cảnh bất hạnh cùng với số phận không chắc chắn của cha mẹ, đã dày vò tâm trí em, đến nỗi em đổ bệnh và qua đời sáu tháng sau đó. Đây toàn bộ là câu chuyện buồn về đời em. Còn bây giờ em đã đến đất nước của chàng và với chàng. Chắc hẳn giữa chúng ta đã có sự sắp đặt của số mệnh.”

Trái tim chàng trai trẻ như được rót đầy sự cảm thông khi anh ta lắng nghe câu chuyện đau buồn của người con gái bạc mệnh.

Anh ta cảm thấy yêu cô gái hơn bao giờ hết và rằng anh phải đền bù cho những hẩm hiu mà cô phải chịu đựng trong quá khứ bằng sự tận tâm của mình.

Thế rồi họ cùng nhau viết thơ, và Toshika nhận thấy rằng Shorei cũng đã từng học hành chu đáo, rằng nàng thạo thư pháp và mọi thể loại thơ ca. Và trái tim chàng giám sinh tràn đầy một niềm hạnh phúc lớn lao rằng cuối cùng chàng đã tìm được một người con gái tâm đầu ý hợp.

Cả hai trở nên say sưa việc đối đáp thơ phú và khi họ sáng tác họ đọc cho nhau nghe, so sánh và bình phẩm lẫn nhau. Cuối cùng, khi Toshika đang ngâm một bài thơ cho Shorei, anh ta tỉnh giấc và nhận thấy rằng mình đang mơ.

Không tài tin rằng những trải nghiệm tuyệt vời của mình chỉ là những ký ức của giấc ngủ anh ta quay về phía hốc tường. Bức tranh yêu dấu vẫn treo ở đó và hình ảnh xinh đẹp được phác họa vẫn ngự trị trên trang giấy. Đây là một ảo tưởng chăng? Khi anh ta ngắm nhìn gương mặt thanh tú trước mặt mình, nhớ lại với nỗi niềm băn khoăn thắc mắc những sự kiện của tối hôm trước, nhìn kìa! khuôn miệng xinh xắn đang mỉm cười với mình, y hệt như cách Shorei mỉm cười trong trí tưởng tượng của mình.

Anh ta nóng lòng mong ngóng đến lúc trời tối, hy vọng rằng giấc ngủ sẽ lại mang Shorei đến bên cạnh mình. Đêm rồi lại đêm cô gái đến tìm anh trong giấc mộng, nhưng anh ta tuyệt đối không hề hé răng kể cho ai về chuyến phiêu lưu hạnh phúc đó. Anh ta tin rằng bằng cách kỳ diệu nào đó mà sức mạnh của thi ca đã đánh thức linh hồn của bức họa. Cách đây hàng thế kỷ người con gái mệnh yểu ấy đã sống và chết lúc tuổi còn trẻ, và tình yêu của anh ta đã dẫn cô gái quay trở lại trái đất qua tài năng của một người nghệ sĩ và những vần thơ của chính mình. Sáu tháng trôi qua và Toshika không mong muốn gì hơn trên cõi nhân gian này là lấy được Shorei làm vợ cho đến hết đời.

Anh ta chưa bao giờ mơ thấy điều đổi khác, nhưng cuối cùng, một tối, Shorei đến với vẻ mặt buồn rầu. Cô gái ngồi bên bàn học của chàng trai như thường lệ, nhưng thay vì trò chuyện hay làm thơ cô bắt đầu than khóc.

Toshika rất lo lắng, vì anh ta chưa bao giờ thấy cô trong một tâm trạng như vậy.

“Hãy nói ta biết,” anh ta sốt sắng nói ,” có chuyện gì thế? Nàng không hài lòng với ta sao?”

“Ái chà, không phải là điều đó,” Shorei trả lời, lấy ống tay áo che mặt mình và sụt sịt; “Chưa bao giờ em mơ thấy một điều sung sướng như chàng đã trao tặng em. Đó bởi vì là chúng ta quá hạnh phúc đến nỗi em không thể chịu được việc phải chia tay chàng trong một đêm thôi. Nhưng giờ em phải rời xa chàng, chao ôi! Số mệnh chúng ta đến đây là chấm dứt.”

Toshika không thể tin được những lời cô gái nói. Anh ta nhìn cô gái với vẻ khổ đau tột bực khi gạn hỏi:

“Tại sao chúng ta phải chia tay? Em là vợ ta và ta sẽ chẳng bao giờ cưới một người con gái nào khác. Hãy nói ta nghe tại sao em lại nói chuyện chia tay?

“Ngày mai chàng sẽ hiểu,” cô gái trả lời một cách bí ẩn.”Chúng ta giờ sẽ không gặp nhau nữa, nhưng nếu chàng không quên em thì em có thể được gặp chàng không lâu nữa.”

Toshika đưa tay mình ra và làm như thể muốn nắm lấy tay cô gái, nhưng cô gái đã đứng dậy và bước về phía hốc tường, và trong khi chàng trai còn khẩn khoản ngắm nhìn cô gái thì nàng đã dần biến mất khỏi tầm mắt của chàng.

Không từ ngữ nào có thể lột tả được hết nỗi tuyệt vọng của Toshika. Anh ta cảm thấy tất cả những vui thú của cuộc đời đã ra đi cùng với Shorei, và anh ta không thể chịu đựng nổi ý nghĩ sống mà không có nàng.

Từ từ anh ta mở mắt mình ra và nhìn quanh khắp căn phòng. Anh ta nghe tiếng chim sẻ ríu rít trên mái nhà, và trong ánh sáng của buổi bình minh, như anh ra nghĩ, ngọn lửa của chiếc đèn lồng đã thành leo lắt như đốm sáng của đom đóm.

Anh ta đứng dậy và kéo cánh cửa gỗ phòng mưa gió lại, cánh cửa đóng toàn bộ căn nhà vào ban đêm, rồi nhận thấy rằng anh ta đã thức dậy trễ, rằng mặt trời đã lên cao trên những khoảng trời.

Như kẻ vô hồn anh ta rửa mặt, bơ phờ ăn bữa sáng, và những người hầu già của anh ta thì lo lắng về công việc của mình, sợ rằng cậu chủ của họ đã mắc bệnh trọng.

Vào buổi chiều một người bạn đến gọi Toshika. Sau khi đã chào hỏi nhau như mọi khi, người khách bỗng nhiên nói:

“Anh giờ đã đến tuổi lập gia thất. Anh không định lấy vợ sao? Tôi có quen biết một người con gái xinh đẹp người sẽ phù hợp với anh đấy, và tôi đến để bàn với anh về vấn đề này.”

Toshika cứng rắn nhưng lịch sự thoái thác “Tôi mong anh, đừng bận tâm về tôi quá. Tôi chẳng có ý định cưới một người con gái nào trong lúc này cả, cảm ơn anh!” rồi quả quyết lắc đầu.

Ông mối nhìn sắc diện của Toshika, thấy không hy vọng gì mà thúc ép bạn mình ngày hôm đó, nên sau vài lời xã giao thông thường đã cáo lui về nhà.

Ngay sau khi người bạn vừa đi khỏi thì mẹ của Toshika đến. Bà, như thường ngày, mang đến rất nhiều hộp quà mà bà biết rằng con trai của mình sẽ thích, những hộp bánh mà anh ưa thích và những tấm vải lụa cho mùa xuân. Xúc động trước tình cảm và sự quan tâm của mẹ mình, chàng giám sinh trìu mến cảm ơn bà và cố tỏ ra vui vẻ và hoạt bát trong suốt chuyến viếng thăm của bà. Nhưng trái tim anh ta đang gào thét, và anh ta chẳng thể nghĩ gì ngoài sự việc đã để mất Shorei, muốn biết liệu cuộc chia tay vừa rồi là cuối cùng, hay liệu, như nàng đã hé mở, nàng sẽ lại đến thăm anh ta lần nữa. Anh ta tự nhủ trong lòng rằng sẽ nắm tay nàng một lần nữa, và anh ta sẽ hạnh phúc trao nàng phần đời còn lại của mình.

Người mẹ để ý thấy mối bận tâm của con trai bà và lo âu nhìn anh nhiều lần và nói:

“Toshika, hãy nghe mẹ nói! Cha con và mẹ đều nghĩ rằng con đã đến tuổi phải kết hôn. Con là con trai cả, và trước khi cha mẹ qua đời cha mẹ mong muốn được nhìn thấy con trai của con và biết chắc rằng tên tuổi của dòng họ ta sẽ được lưu truyền như việc phải vậy. Chúng ta có biết một người con gái xinh đẹp có thể sẽ là người vợ hoàn hảo cho con. Cô gái ấy là con gái một người bạn cũ, và cha mẹ của cô ấy rất sẵn lòng muốn gả cho con. Chúng ta chỉ muốn con bằng lòng với sự sắp đặt hôn phối ấy.”

Toshika, khi nghe mẹ mình bộc bạch mục đích của cuộc viếng thăm, đã hiểu ra ý nghĩa lời cảnh báo của Shorei, và tự nói với mình:

“Ah, hóa ra đây là những gì Shorei ngụ ý–nàng đã nhìn thấy trước cuộc hôn nhân của ta, vì nàng nói rằng ta sẽ hiểu; nhưng chính nàng lại hứa gặp lại ta nữa– toàn chuyện lạ lùng!”

Cảm nhận rằng số phận đang đến với mình anh ta vui lòng chấp nhận lời đề nghị của mẹ mình.

Người mẹ vui mừng quay về nhà. Bà không mảy may nghi ngờ gì về việc con trai mình thuận theo ý nguyện của cha mẹ, vì chàng luôn luôn có thiên hướng dễ dạy bảo. Vì vậy, để thúc đẩy, sự thuận tình cưới vợ của con trai, bà đã chuẩn bị những món quà hứa hôn cần thiết, và ngay ngày hôm sau những món quà ấy đã được trao đổi giữa hai gia đình.

Toshika, đồng thời, ngày ngày ngắm bức tranh. Đó là sự an ủi duy nhất của anh ta, vì Shorei, người yêu dấu, không còn đến thăm trong những giấc mơ của anh ta nữa. Cuộc đời anh ta thật đau buồn khi không có cô gái và trái tim anh ta biết rằng mình chẳng thiết sống nữa. Tuy nhiên, anh ta cảm nhận rằng, cô gái vẫn còn yêu mình và bằng cách nào đó sẽ giữ lời hứa với mình, và vì vậy anh ta đợi. Anh ta chẳng dám nghĩ về đám cưới đang gần đến ngày của mình. Anh ta là một cậu con trai hiếu thuận, và anh ta biết rằng mình phải làm tròn nghĩa vụ với cha mẹ và với dòng họ.

Ngày trôi qua Toshika để ý thấy rằng bức tranh đã mất đi sinh khí kỳ lạ của nó ở mức độ nào đó. Dần dần trên gương mặt những nét hấp dẫn và từ dáng hình những màu sống động đã phai tàn, cho đến cuối cùng thì nét vẽ trở nên như bao bức tranh tầm thường khác. Nhưng anh ta chẳng có thời gian để hao mòn vì sự thay đổi bí ẩn đó, bởi những cuộc hẹn mà mẹ anh ta sắp xếp để chuẩn bị cho cuộc hôn nhân. Anh ta thấy toàn bộ gia nhân trong nhà đang quýnh quáng với tầm quan trọng của sự kiện sắp diễn ra. Cuối cùng ngày trọng đại cũng đã tới.

Mẹ anh ta, tự hào về những sản phẩm từ khung cửi của bà, sắp xếp ngay ngắn bộ áo cưới của con trai, do tự tay bà dệt. Anh ta đã mặc nó như trong một giấc mơ, và sau đó nhận được rất nhiều lời chúc mừng của họ hàng, tùy tùng thân tín và người hầu.

Những ngày xa xưa ấy cô dâu và chú rể chẳng bao giờ nhìn thấy nhau trước lễ cưới. Khi cô dâu được dẫn vào phòng và ngồi đối diện, Toshika, vui mừng đến hoang mang khi biết rằng nàng chẳng phải ai xa lạ mà chính là người đẹp trong tranh mà anh ta trộm yêu, chính là người con gái mà anh ta đã cưới làm vợ trong mơ của mình.

Thế nhưng cô gái cũng không giống hoàn toàn, vì khi Toshika, một vài ngày sau đó, hạnh phúc dẫn người vợ về nhà mình và so sánh nàng với bức họa, nàng thậm chí còn đẹp gấp mười lần hơn thế.